Ҳар бир банданинг қалбида, ёши катта бўлсин, ёш бўлсин, ҳаётда бир маротаба бўлса ҳам, ҳожи бўлиш орзуси яшайди. Бу — бошқа мақом ва унвонлардан фарқли ўлароқ, Аллоҳ таоло томонидан эҳсон этилган шарафдир. Ҳожи бўлиш — фақатгина Мадина ва Макка зиёрати эмас, балки Аллоҳнинг меҳмони бўлиш ва буни ҳаёт давомида амалда кўрсатиш масъулияти ҳамдир.
Ҳожилик — Аллоҳ меҳмонхонасига чақириқ
Қуръони Каримда Аллоҳ таоло марҳамат қилади: «Аллоҳ учун ҳаж ва умрани тўла адо қилинглар» (Бақара сураси, 196-оят)
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Ҳаж қилган ва Умра қилганлар — Аллоҳнинг меҳмонларидир. Агар дуо қилсалар, Аллоҳ ижобат қилади. Агар мағфират сўрасалар, Аллоҳ мағфират этади.” (Ибн Можа, Ҳаж: 2883)
Бу ҳадислардан англашиладики, ҳожи бўлиш — танафус ёки ўзини кўрсатиш учун эмас, балки тақво ва Аллоҳга яқинлик учун қилинган саъй-ҳаракатдир.
Ҳожиликнинг мақоми
“Ҳожи” сўзи нафақат сафар ва ибодат натижасида олинадиган унвон, балки инсоннинг ўзини ўзгартирганини ифода этувчи белгидир. Чунки Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қабул қилинган ҳажнинг мукофоти — жаннатдир”, — деганлар. (Бухорий ва Муслим ривояти)
Бу ҳадисдан англашиладики, ҳақиқий хожилик инсонни гуноҳлардан тозалайди, уни янги ҳаётга бошлайди.
Ҳожиликни асраш — доимий ибодатдир
Ҳаждан қайтган инсонга юртдошларимиз “Ҳожи бўлиб келибсиз”, деб табрик айтадилар. Бу сўзнинг ортида катта масъулият ва умид ётади. Ҳожи киши:
• Тилда ҳақсўз,
• Қўлда пок,
• Юракда Аллоҳни тан олувчи,
• Жамиятда ўрнак бўлиши лозим.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳақиқий муҳожир — Аллоҳ таъқиқлаган нарсаларни тарк этгувчидир,” — дедилар (Бухорий ва Муслим)
Демак, ҳақиқий ҳожи ҳам — ҳаждан кейин гуноҳларни тарк этиб, Аллоҳ розилиги учун яшовчи инсондир.
Замонавий ҳожиларнинг масъулияти
Афсуски, баъзи кишилар ҳожиликдан қайтгач:
• Исрофга йўл қўяди,
• Нафсга берилиб кетади,
• Ҳожиликни риё учун фойдаланади.
Бу эса ҳожилик мақомининг руҳини бузади. Чунки Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким риё учун амал қилса, Аллоҳ уни одамларга намоён қилади (ҳақиқатини очиб қўяди).” (Муслим, Зуҳд: 2986)
Шунинг учун ҳожи киши — ўзини тузатиши ва кишилар орасида Аллоҳнинг вакилидай юришиши лозим.
Ҳожи — эл учун нур
Қишлоқда, маҳаллада, оилада хожи киши — нур бўлиши керак. Одамлар ундан:
• Илм,
• Адаб,
• Сабр ва хушмуомалаликни кўришлари даркор.
Уламолар айтганлар: “Ҳожилик Аллоҳнинг меҳмонхонасига кириш, уни сақлаш эса бутун умрлик фазилатдир.”
Ҳожилик — фақатгина Мино, Арофот, Каъба зиёрати эмас. Ҳожилик — Аллоҳга берган ваъдани адо этишдир. Уни асраш, уни шараф билан кўтариш, унга хиёнат қилмаслик — ҳар бир хожининг бурчидир.
Шунинг учун ҳар бир ҳожи:
— Забардаст тақводор,
— Инсонлар орасида раҳимли,
— Жамиятда эса улуғ ва ибратли инсон бўлиши керак.
Манбалар асосида тайёрланди
Абдулҳаким Сўпиев,
Янги Наманган тумани “Саид Собитхон” жоме
масжиди имом-хатиби