Агар арок дарахтини топиш имкони бўлмаса, хурмонинг ёки яна бошқа ширин мевали дарахтларнинг шохларини фойдаланиш мумкин. Энг афзали арок дарахти, сўнг зайтун дарахтидир. Бугунги кунда қатор йирик компаниялар арок дарахтидан фойдаланиб, тиш пастасини ишлаб чиқармоқдалар.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Агар умматимга машаққат бўлмасин, демаганимда уларни ҳар таҳоратда мисвок қилишга амр этар эдим", деганлар (Имом Насоий ривояти).

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам мисвокдан фойдаланишда бир қанча услубларни ишлатар эдилар. Агар биз у зот алайҳиссаломнинг йўлларини тутадиган бўлсак бир суннатга эргашиш орқали жуда кўп бошқа суннатларга ҳам амал қиламиз. Натижада ҳам соғлиғимиз учун кўплаб фойдаларга, ҳам улкан ажру савобларга эга бўламиз.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларига мувофиқ мисвокдан фойдаланиш учун жимжилоқ ва бош бармоқни мисвокнинг тагига, қолган учта бармоқларни эса мисвок устига қўйилади.

Шунингдек, мисвокни ишлатишдан олдин уни ювиб, сув билан намлаш тавсия этилади. Мисвок қилишни ўнг томондаги юқори тишлардан бошланади. Сўнгра чап томондаги юқори тишлар мисвок қилинади. Шундан сўнг, аввал ўнг томондаги, кейин эса чап томондаги пастки тишлар мисвок қилинади. Мисвок камида уч марта қилинади.

Тиш тозалашда мисвокни кўндалангига юргизилади. Агар узунасига мисвок қилинса, милклар қонаб кетиши мумкин. Аммо тил ва танглайни мисвок қилишда эса узунасига ишлатилади.

Агар овқатланганингизда тишингизга бирор нарса кириб қолса, дастлаб ип билан кирган нарсани олиб ташланг, кейин мисвок ишлатинг. Мисвокни ишлатиб бўлгач эса оғизни сув билан ювишни унутманг. Асло тупугингизни ичингизга ютманг. Булар мисвокдан фойдаланишнинг энг гўзал услубларидир. Уларга амал қилган мусулмон улкан савобларни қўлга киритади ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга эграшганлардан бўлади.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уйда бўлсалар ҳам, ёки бирор ерга сафар қилсалар ҳам мисвокдан фойдаланишни асло тарк этмаганлар. Ҳатто Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг мисвок ишлатишга ҳарисликлари сабабли у зот алайҳиссаломнинг мисвокларини олиб юриш Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳуга вазифа қилиб юклатилган эди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам турли ҳолатларда мисвокдан фойдаланганлар. Аммо энг муҳими таҳорат олишдан олдин фойдаланганларидир. У зот алайҳиссалом бундай деганлар: "Агар умматимга машаққат бўлмасин, демаганимда уларни ҳар таҳоратда мисвок қилишга амр этар эдим".

Уйдан чиқишда, уйга киришда, уйқудан турганда, ухлашга ётишдан олдин, оғиздаги ҳидларни кетказиш учун, Қуръони каримни тиловат қилишдан олдин мисвок ишлатиш ҳам савобли амаллардан саналади.

Илёсхон Собитов,
Уйчи туман “Обид қори” жоме 
масжиди имом хатиби