Маълумки, Алишер Навоий раҳимаҳуллоҳ ҳазратлари – жаҳон адабиётининг забардаст намоёндаларидан бири, ўзбек халқининг маънавий қаҳрамонидир. Унинг ижодий мероси нафақат шеърият, балки фалсафа, давлатчилик ва дину-диёнат инсонпарварлик ғоялари билан ҳам бойдир. Навоий асарларида инсон ва жамият, давлат ва адолат, энг муҳими эса Ватан масаласи марказий ўрин эгаллайди.

Навоий учун Ватан – инсоннинг муқаддас макони, бахт ва орзу-умидлар манбаи эди. Шоир фикрича, одамнинг камолотини унинг Ватанга садоқати белгилайди. У инсонпарварлик ва ватанпарварликни энг олий фазилатлардан бири сифатида кўрсатади:

«Кимки ул элга хизмат этар, давлат улуғ,

Кимки халққа ғамхўр бўлур, муҳаббат улуғ»

(“Маҳбуб ул-қулуб”)

Бу мисраларда шоир халққа хизматни инсоннинг энг юксак бурчи сифатида талқин қилади.

Навоийнинг “Ҳайрат ул-аброр” асарида ҳам эл-юртининг тинчлиги ва равнақи масаласи алоҳида ўрин тутган:

«Элнинг тинчлиги – жаҳоннинг равнақи,

Давлатнинг қуввати – халқнинг бахти»

Шоирнинг бу фикрлари Ватан тинчлиги ва халқ бахти ўзаро боғлиқ эканини яққол кўрсатади.

“Маҳбуб ул-қулуб”да эса Навоий раҳбарларни халқ дарди билан яшашга, Ватаннинг фаровонлиги учун курашишга чақирган:

«Падшоҳ халққа отодек меҳрибон бўлмоғи лозим,

Халқ эса уни фарзанддек эҳтиром этмоғи лозим»

Бу фикр орқали шоир давлат барқарорлиги раҳбар ва халқ ўртасидаги адолатли муносабатга боғлиқ эканини таъкидлайди.

“Фарҳод ва Ширин” достонида Фарҳод образи орқали юртга хизмат қилиш ғояси ёрқин ифода этилган. Фарҳоднинг меҳнати фақат шахсий ишқ эмас, балки халққа ободонлик олиб келиш билан боғлиқ:

«Фарҳод қуллуқ этар элга,

Обод айлар кўнгил ва белга»

Навоийнинг “Садди Искандарий” достонида эса Ватанни ҳимоя қилиш, юрт тинчлигини таъминлаш ғояси Искандар тимсолида намоён бўлади:

«Юртни асраса одамий ул мужоҳид,

Халққа хизмат қилган эрур воқиф»

Хулоса қилиб айтганда, 

Алишер Навоийнинг ватанпарварликка оид қарашлари бугун ҳам жонли аҳамиятга эга. Унинг асарлари орқали биз Ватан тинчлиги, халқ фаровонлиги ва миллат бирлиги инсоннинг энг улуғ бурчи эканини англаймиз.

Навоий мероси – бу ёш авлодни миллий ғурур, садоқат ва ватанпарварликка чорлайдиган беқиёс хазинадир.

Шоир наздида Ватан – муқаддас маскан, унга муҳаббат эса инсоннинг энг юксак фазилатидир.

Манбалар асосида тайёрланди 

Адҳамжон Абдураҳмонов,
Поп туман “Кичик Хўжаобод” жоме 
масжиди имом ноиби