Ашуро - мусулмон қамарий тақвимида алоҳида кун. Муҳаррам ойининг ўнинчи куни нишонланади. “Ашуро” сўзи арабчада “ўнинчи” деган маънони англатади. Бу кун мусулмонлар учун ҳам алоҳида саналади.

Мусулмонлар учун Ашуро куни - бу шунчаки тақвимдаги сана эмас, балки хотира, тавба ва шукрона кунидир. Шу куни ислом тарихи, дунё ва бутун инсоният тарихига таъсир кўрсатган муҳим воқеалар эсга олинади.

Ашуро тарихи ҳам Ислом, ҳам аввалги динлардаги муҳим воқеалар билан боғлиқ.

Биринчидан, ислом урф-одатларига кўра, шу куни Одам алайҳиссаломнинг тавбалари қабул қилинган, Нуҳ пайғамбар ва унинг тўфондан кейинги издошларига нажот берилган, Мўсо пайғамбарнинг қавми Фиръавн зулмидан қутулган. Шунинг учун ҳам Ашуро куни Аллоҳнинг нажоти ва раҳмати куни саналади.

Мусулмонлар Ашуро кунини дарҳол нишонлашни бошлашмади, фақат ҳижратдан кейин - Маккадан Мадинага кўчиб келишганида, Муҳаммад саллолоҳу алайҳи вассалам пайғамбар маҳаллий яҳудийларнинг рўза тутишларини пайқаб, нима учун айнан шу кунда рўза тутганликларини сўрашга қарор қилдилар. Бунга яҳудийлар жавоб бердилар: “Бу улуғ кун! Айнан шу куни Аллоҳ таоло Мўсо ва унинг қавмини қутқариб, Фиръавн ва унинг қавмини ғарқ қилди. Мўсо эса шу куни Аллоҳ таолога шукр қилиш учун рўза тутди ва биз ундан ўрнак олдик”. Муҳаммад саллолоҳу алайҳи вассалам шу куни рўза тутишни бошладилар ва бошқа мўминларга ҳам шундай қилишни буюрдилар.

Рамазон ойида рўза тутиш мусулмонлар учун фарз бўлишидан олдин, Ашуро куни рўза тутиш фарз бўлиб, маълум вақт ўтгандан кейингина мақтовга айланганлиги ҳам Ашуро куни рўза тутишнинг муҳимлигидан далолат беради.

Ашуро куни мусулмонлар хайрли ишларда жонбозлик қиладилар. Ҳадислардан бирида айтилишича, бу кундаги садақа йил давомида берилган садақа билан баробардир. Садақа бериш, Қуръон ўқиш, дуолар билан Аллоҳга мурожаат қилиш ва баъзи ишларда Ундан ёрдам сўраш, касалларни зиёрат қилиш ва муҳтожларга ёрдам бериш одат тусига киради.

Ашуро куни нима қилиш керак:

Ашуро кунининг ўзида ҳам, ундан олдинги ёки кейинги куни ҳам рўза тутиш.

Қўшимча (нафл) намозларни ўқиш.

Дуо орқали Аллоҳдан сўраш.

Қуръон ўқиш.

Садақаларни муҳтожларга ва қийин ҳаётий вазиятларга дучор бўлганларга тарқатиш.

Оила ва дўстлар билан учрашиш.

Беморларни зиёрат қилиш ва уларга ҳар томонлама ёрдам бериш.

Бошқа хайрли ишларда тиришқоқ бўлиш.

Нима қилмаслик керак:

Бирор киши билан жанжаллашиш.

Рўза тутаётганда узрсиз сабабсиз уни бузмаслик керак.

Спиртли ичимликлар ичиш.

Ашуро кунининг аҳамиятини инкор қилиш.

Катта гуноҳларни (қимор, зино ва ҳоказо) қилиш.

Ғуломжон Саттаров,
Наманган туман ал-Масжидун Набавий

жоме масжиди имом-ноиби