Ҳар бир мусулмон учун гўзал ахлоқлар, шубҳасиз, муҳим аҳамиятга эга. Пайғамбаримиз Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи алайҳи васалламнинг ҳаёти ва сўзлари бизни гўзал хулқ ва ахлоқларнинг энг олий намунасини кўрсатиб беради. Бу мақолада биз «саломлашиш»ни ва унинг гўзал хулқлардан бири сифатида аҳамиятини муҳокама қиламиз.
1. Саломлашиш — Исломнинг гўзал хулқларидан
Саломлашиш — мусулмонлар ўртасида тинчлик ва дўстликни мустаҳкамлайдиган муҳим амаллардан биридир. Ислам дини инсонлар ўртасида яхши муносабатлар ўрнатишга катта аҳамият беради. Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссалом:
«Саломлашиш — мусулмонларнинг ўзига хос хулқидир. Салом бериш ва саломни қабул қилиш Аллоҳнинг розилигини олиш учун улуғ фазилатдир», деб айтганлар.
Салом, асосан, икки ёки бир неча киши ўртасида тинчлик ва осойишталикни тарғиб қилиш учун айтилади. Бу фақат бир сўз эмас, балки ўзингиз ва бошқалар учун саломатлик, яхши ният ва энг муҳими, Аллоҳнинг раҳматини англатади.
2. Саломлашишнинг фазилатлари
Саломлашишда бир неча муҳим фазилатлар бор:
Дўстлик ва бирдамлик: Салом, айниқса, мусулмонлар ўртасида, бир-бирини қўллаб-қувватлаш, бир-бирига ёрдам бериш ва дўстликни мустаҳкамлашга ёрдам беради.
Тинчлик ва раҳмат: Салом, одатда, инсонларга тинчлик ва Аллоҳнинг раҳматини тиллашни англатади. Бу ўзаро дуо бўлиб, жамиятда муҳаббат ва тинчликнинг қарор топишини таъминлайди.
Калбдаги меҳр-муҳаббат: Саломлашиш инсонларнинг бир-бирига бўлган меҳрини, ўзаро яхшилик ва эътиборни намоён қилади. Бу, ўз навбатида, инсонларнинг қалбларини тозалайди.
Пайғамбаримиз Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи вассалом
«Ҳар бир мусулмон учун салом бериш ва ундан салом қабул қилиш бир хил қадрга эга. У ёшга ҳам, кексага ҳам, қариндошларга ҳам, таниганларга ҳам, танимаганларга ҳам салом бериш керак», деб айтганлар. Демак, салом бериш ҳамма учун бир хил қадрга эга ва у инсонлар ўртасида яхшиликни, тинчликни ва муҳаббатни кўрсатади.
3. Саломлашишнинг амалий аҳамияти
Саломлашиш фақат шодлик ёки кўприк қуриш учун эмас, балки Исламнинг ўзига хос хулқи ва одатларидан биридир. Салом бериш амалини ҳаётга татбиқ қилиш, мусулмонлар ўртасида яхши алоқаларни ўрнатиш, одамларнинг қалбларини очиш ва уларга бахт ва осойишталик олиб келади. Агар бир киши салом беришни одат қилиб, уни ҳаётига киритса, у кишининг ахлоқида илдизидан яхшиликка, муҳаббатга ва дуо қилишга интилиш пайдо бўлади.
4. Саломлашишнинг ижобий таъсири
Саломлашиш ва салом қабул қилиш ўзаро ҳурматни оширади. Инсон салом бериш орқали ўзининг яхши ниятларини изҳор этади ва бошқаларга Аллоҳнинг ризосини тақдим қилади. Бу амал одамларнинг кундалик ҳаётида ёш, ёшлар ва катталар ўртасидаги масофани камайтиради. Одамлар орасидаги муносабатларнинг яхшиланиши, ўз навбатида, жамиятда тинчлик ва осойишталикни мустаҳкамлашга ёрдам беради.
5. Хулоса
Саломлашиш — бу одамлар ўртасидаги муносабатларни яхшилашга, умумий тинчлик ва ҳамжиҳатликка йўналтирилган муҳим амал. Ислам динининг гўзал хулқларидан бири сифатида, саломлашиш нафақат диний жиҳатдан, балки жамиятда ҳам олий мақсадга хизмат қилади. Бизнинг ҳар биримиз ҳаётда салом бериш орқали бир-биримизнинг қадр-қимматимизни тушуниб, тинчлик ва яхши алоқаларни сақлашимиз керак.
Шунинг учун, биз сўз билан ва амал билан салом беришга даъват этилганмиз. Ҳар куни бир-биримизга салом бериш, яхши ахлоқни тарғиб қилиш ва Аллоҳнинг ризосига эришишга интилишга чорлайди. Аллоҳ бизни яхши хулқ ва дуо орқали ўз йўлига йўлласин, бизга саломатлик ва тинчлик ато этсин.
Ибодулла Яндашев,
Чуст тумани “Тоймас” жоме
масжиди имом хатиби