Инсон ҳаётида ота-она энг улуғ ва энг азиз зотлардир. Улар фарзандини муҳаббат билан тарбиялаб, унга ҳаёт бахш этади, яхши инсон бўлиб етишиши учун бор кучини сарфлайдилар. Шу сабабдан ҳам ота-онани ҳурмат қилиш, уларга яхшилик қилиш ҳар бир инсоннинг бурчи ва инсоний вазифасидир.

Ота-она фарзандининг дунёга келишидан то мустақил бўлиб етишгунига қадар меҳнат қилади, кечаси-кундузи меҳр билан уни парваришлайди. Бу меҳрнинг қадрини англаш ва унинг қаршилигида раҳмат билан жавоб бериш — ҳақиқий фарзандлик бурчидир. Ислом таълимотида ҳам ота-онага эъзоз билан муносабатда бўлиш энг улуғ амаллардан бири саналади.

Қуръони Каримда Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади: “Парвардигоринг фақат Ўзига ибодат қилишингизни ва ота-онангизга яхшилик қилишингизни буюрди.”(Исро сураси, 23-оят)

Бу оят инсон ҳаётида ота-онанинг ўрни қанчалик улуғ эканини кўрсатади. Аллоҳга ибодатдан кейин ота-онага яхшилик қилиш амри келтирилгани бежиз эмас. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам “Жаннат оналарнинг оёғи остидадир” деганлар. Бу ҳадисда оналарнинг фазилати ва уларни эъзозлашнинг қанчалик муҳимлиги очиқ ифода этилган.

Ота-онани ҳурмат қилиш фақат сўз билан эмас, амал билан ҳам бўлиши керак. Уларга оғир гап айтмаслик, уларнинг дуосини олиш, эҳтиёжларини қондириш ва уларни рози қилиш ҳар бир фарзанднинг бурчи ҳисобланади. Улар қарилик чоғида ёрдамга муҳтож бўлади — ана шунда фарзанднинг ҳақиқий синови бошланади. Меҳрибон фарзанд ота-онасига хизмат қилишни ор деб билмайди, аксинча, уни бахт деб ҳисоблайди.

Ҳар бир инсон ўз ота-онасига нисбатан шукрона туйғусида бўлиши керак. Агар ота-она ризо бўлса, Аллоҳ ҳам ризо бўлади, деган ҳадис бор. Шунинг учун уларнинг кўнглини оғритмаслик, уларнинг дуосини олиш ҳаётдаги барча муваффақият ва бараканинг калитидир.

Ота-онага бўлган муҳаббат фақат улар тирик чоғларида эмас, вафот этганларидан кейин ҳам давом этиши лозим. Улар учун дуо қилиш, номларига садақа бериш, эзгу ишлар қилиш — бу ҳам уларни эъзозлашнинг бир кўриниши. Шундай амаллар орқали фарзанд ота-онасининг хотирасини тирик сақлайди ва Аллоҳнинг раҳматини қозонади.

Хулоса қилиб айтганда, ота-онани эъзозлаш — бу фақат диний эмас, балки инсоний бурчдир. Ота-онага ҳурмат кўрсатган миллатнинг келажаги нурли бўлади. Чунки меҳр ва шукроналик устувор бўлган жамиятда муҳаббат, тинчлик ва барака ҳукм суради. Шу боис ҳар биримиз ота-онамизга меҳр кўрсатиш, уларни дуо билан ёд этиш ва доимо ризо қилишга интилишимиз лозим.

Сарварбек Турғунов,

Мингбулоқ тумани "Гўртепа" жоме 
масжиди имом-хатиби