Шаъбон ойи исломий ҳижрий тақвимнинг саккизинчи ойи бўлиб, у фазилатли ва баракотли ойлардан бири ҳисобланади. Бу ой Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам учун алоҳида аҳамиятга эга бўлган ва у зот бу ойда кўплаб ибодатларни бажарганлар. Шаъбон ойи рамазонга тайёргарлик ойи бўлиб, унда хайрли амалларни кўпайтириш тавсия қилинади.
Шаъбон ойининг фазилатлари.
1. Амаллар Аллоҳга кўтариладиган ой.
Шаъбон ойи – инсоннинг йил давомида қилган амаллари Аллоҳга тақдим этиладиган ойдир. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар:
"Шаъбон — бу бир ойки, у ражаб билан рамазон ўртасида бўлиб, унга одамлар эътибор бермайди. Бу ойда амаллар Роббил оламинга кўтарилади. Мен эса рўзадор ҳолда амалим кўтарилишини яхши кўраман."
(Имом Насоий ривояти)
Бу ҳадисдан англашиладики, мусулмон киши шу ойда ибодатларга қаттиқроқ аҳамият бериши, кўпроқ нафл рўза тутиши ва яхши амаллар қилишга интилмоғи лозим.
2. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам кўп рўза тутган ой.
Абу Салама ибн Абдурраҳмон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
"Мен Оиша розияллоҳу анҳодан: 'Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам учун қайси ойдаги рўза севимли эди?' — деб сўрадим. У киши: 'Шаъбон ойи, у зот бу ойда рўза тутар ва уни Рамазон ойига улашиб қўяр эдилар,' — дедилар."
(Имом Аҳмад ва Абу Довуд ривояти)
Демак, Шаъбон ойида кўпроқ нафл рўза тутиш Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларидан бири бўлиб, бу иш мусулмонларга ҳам тавсия қилинади.
3. Бароат кечаси (Шаъбоннинг 15-туни).
Шаъбон ойининг 15-туни (Шаби Бароат) фазилатли кечалардан бири ҳисобланади. Ушбу кечада Аллоҳ таоло бандаларини мағфират қилади, ризқлар тақсим қилинади ва дуолар қабул қилинади.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар:
"Шаъбон ойининг ўрталарига етганингизда кечаси ибодат қилинг ва кундузи рўза тутинг. Албатта, Аллоҳ таоло шу кечада шомдан то саҳаргача: 'Магфират сўраган борми? Уни мағфират қилдим. Ризқ сўраган борми? Унга ризқ ато қилдим. Бошқа сўрови борми? Уни ҳам ижобат қилдим,' — деб нидо қилади."
(Ибн Можа ривояти)
Бу кечада Аллоҳнинг мағфиратидан умидвор бўлиб, тавба-истиғфор қилиш, дуо қилиш ва нафл ибодатлар билан машғул бўлиш мақсадга мувофиқдир.
Шаъбон ойида бажариш керак бўлган амаллар.
1. Кўпроқ нафл рўза тутиш – Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам шу ойда кўп рўза тутганлар ва буни тавсия қилганлар.
2. Истиғфор айтиш ва тавба қилиш – Бу ойда гуноҳлардан тавба қилиш ва Аллоҳнинг мағфиратидан умид қилиш керак.
3. Қуръон ўқиш ва зикр қилиш – Аллоҳнинг каломини ўқиш ва зикрларни кўпайтириш фазилатли амаллардан ҳисобланади.
4. Садақа ва хайрия қилиш – Мухтожларга ёрдам бериш, садақа ва хайрия қилиш катта савоб келтиради.
5. Намозларга мустаҳкам бўлиш ва қазо намозларни ўқиш – Намозларига эҳтиёткор бўлиш ва агар қазо намозлари бўлса, уларни ўқишга ҳаракат қилиш керак.
Хулоса
Шаъбон ойи фазилатли ва баракотли ойлардан бири бўлиб, бу ойда амаллар Аллоҳга кўтарилади, гуноҳлар кечирилади ва мусулмонлар рамазонга тайёргарлик кўради. Шунинг учун бу муборак ойни ғанимат билиб, кўпроқ ибодат қилиш, нафл рўза тутиш, садақа бериш ва яхши амалларни бажаришга интилиш керак. Аллоҳ барчамизга шу ойнинг фазилатларидан баҳраманд бўлишни насиб этсин!
Исмоилхон Мадаминов,
Наманган шаҳар “Мирёқуббой Мирҳакимбой” жоме
масжиди имом ноиби